Fotowoltaika w gospodarstwie domowym. Czy to się opłaca?

Na forach internetowych znaleźć można wiele sprzecznych opinii na temat opłacalności montażu instalacji fotowoltaicznych. Często jednak zawarte tam informacje nie są aktualne, a dynamika rynku fotowoltaicznego jest spora. Dowiedz się, na co należy zwrócić uwagę podczas analizy opłacalności inwestycji, jaką jest instalacja fotowoltaiczna.

Jakie czynniki wpływają na okres zwrotu kosztu fotowoltaiki?

Są to przede wszystkim:

• koszt zakupu i montażu instalacji,
• kąt nachylenia dachu oraz jego ekspozycja względem kierunków świata,
• sprawność i moc paneli,
• wybór sprawdzonej firmy instalującej system.

Ceny instalacji różnią się w zależności od producenta i modelu paneli. Obecnie za standardową instalację o mocy 4 kWh, która będzie odpowiednia do domu jednorodzinnego, trzeba zapłacić około 24-28 tysięcy złotych. Usytuowanie budynku na działce, a tym samym ekspozycja dachu ma kluczowe znaczenie, ponieważ to dzięki optymalnemu ułożeniu paneli będziemy mogli maksymalnie wykorzystać ich potencjał.

Warto wybrać firmę o dobrej opinii wśród dotychczasowych klientów i działającą dłuższy czas na rynku. Mamy wtedy pewność, że instalacja zostanie zamontowana fachowo i w razie potrzeby będziemy mogli liczyć na pomoc i serwis w trakcie jej eksploatacji. A regularna, fachowa konserwacja urządzeń to istotny czynnik wydłużający ich żywotność.

Co mówią liczby?

Zobaczmy, jakie są koszty typowej instalacji dla domu jednorodzinnego oraz w jakim okresie się one zwrócą. Przyjęto następujące założenia:

• Dotychczasowe rachunki – 3000 zł/rok
• Cena instalacji - 26 000 zł
• Ulga termoizolacyjna – 4680 zł (18% wartości instalacji)
• Dofinansowanie – 5000 zł
• Koszt rzeczywisty – 16 320 zł
• Roczne zużycie inwertera – 750 zł.

Założono także 10-letni okres trwałości inwertera (7500 zł/10), przy czym przy odpowiednim serwisowaniu czas ten można wydłużyć nawet do 15 lat.

Przy tych założeniach koszt zakupu instalacji powinien się zwrócić po ok. 7 latach. Od początkowych kosztów odejmujemy wartość ulgi podatkowej oraz wartość rachunków, których już nie płacimy. Oczywiście przyjęto dane uśrednione, a podany przykład można dowolnie modyfikować o: kredyt, inną wartość instalacji czy (przede wszystkim) o wartość dotychczasowych rachunków.

Jak maksymalnie skrócić okres zwrotu inwestycji?

Znając czynniki mające wpływ na optymalne wykorzystanie instalacji, możemy wymienić działania, jakie można podjąć w celu skrócenia okresu zwrotu kosztów. Oto zabiegi polecane przez specjalistę z firmy Targen Energia:

• pozyskanie dotacji, na przykład z programu „Mój Prąd” lub „Czyste Powietrze”, co obniży koszt podstawowy, tj. koszt zakupu i montażu instalacji,
• zastosowanie ulgi termomodernizacyjnej – w ciągu kolejnych 6 zeznań podatkowych istnieje możliwość odliczenia 18% podatku od zainwestowanej kwoty (maksymalnie 53 000 zł),
• finansowanie niskooprocentowanym kredytem – banki w swoich ofertach posiadają kredyty na cele proekologiczne oprocentowane 1-2% w skali roku, udzielane nawet na 15 lat,
• regularne serwisowanie – mimo że instalacja jest praktycznie bezobsługowa, to warto raz do roku dokonać przeglądu falownika. Regularne czyszczenie wydłuży okres jego funkcjonowania,
• regularne usuwanie zanieczyszczeń – oczyszczanie paneli ze śniegu, deszczu czy kurzu pomaga zmaksymalizować ilość pozyskiwanej energii Dotyczy to przede wszystkim paneli o małym kącie nachylenia, w tych o większym kącie obfity deszcz zmyje wszelkie zalegające elementy i substancje.

Zyski pozafinansowe

Należy także pamiętać, że zamontowanie instalacji fotowoltaicznej może przynieść nie tylko korzyści finansowe. Pozyskiwanie energii elektrycznej ze słońca dla gospodarstwa domowego to przede wszystkim troska o zdrowie najbliższych i całej planety. Najczęściej elektrociepłownie wytwarzają prąd poprzez spalanie paliw kopalnych. W dobie coraz większej świadomości społecznej na temat szkodliwości tego działania dla Ziemi i nas samych warto zmienić także swoje nawyki, aby zadbać o środowisko.

Decydując się na instalację PV, możemy oszacować, ile zapłacimy za energię przez najbliższych kilkanaście, a nawet kilkadziesiąt lat. W przypadku korzystania z usług zewnętrznego dostawcy prądu jest to zaś wyjątkowo trudne, ponieważ uzależnieni jesteśmy od narzuconych i stale rosnących stawek. A przewidywalność kosztów energii daje nam tak pożądany spokój ducha.

A kiedy instalacja jest nieopłacalna?

W pewnych przypadkach montaż fotowoltaiki może nie być opłacalny. Dotyczy to sytuacji, w których okres niezbędny do zwrotu kosztów instalacji będzie dłuższy od czasu jej funkcjonowania. Dzieje się tak np. wówczas, kiedy na dach, na którym planujemy zamontować panele, pada zbyt dużo cienia. Nadmierne zacienienie powoduje obniżenie wydajności instalacji, a odpowiadają za to najczęściej pobliskie drzewa, budynki lub inne elementy architektury. Problemem może być północna ekspozycja dachu, która sprawi, że panele będą wystawione na działanie słońca przez ograniczony czas w ciągu dnia, co znacznie zmniejszy efektywność działania instalacji. Rozwiązaniem tych dwóch problemów może być zastosowanie instalacji naziemnej. Na ten cel należy jednak zarezerwować fragment działki o odpowiedniej ekspozycji.