Pelletowe kotły jako energooszczędne urządzenia

Decydując się na budowę domu, musimy mieć na uwadze instalację grzewczą – czy wykorzystamy tradycyjne kotły albo postawimy na spalanie w piecu węgla? Oba sposoby nie należą do ekologicznych ani energooszczędnych. W ostatnich latach coraz popularniejszym rozwiązaniem są tzw. kotły pelletowe, wykorzystujące skondensowane trociny, wiórki i drewno. Sprawdzą się doskonale w każdym budynku mieszkalnym, usługowym, a nawet na hali produkcyjnej.

Czym są kotły na pellet?

Kotły na pellet możemy określić jako najczęściej wybierany i ekologiczny sposób ogrzewania za pomocą biomasy (odpadów drzewnych). Stanowią rozwiązanie nie tylko przyjazne dla środowiska, ale też wydajne i wygodne. Komfort użytkowania sprawia, że coraz częściej pojawiają się w domach jednorodzinnych. Nie przyczyniają się do zwiększania efektu cieplarnianego.  

Kotły są skonstruowane w taki sposób, by mogły maksymalnie wykorzystywać otrzymywaną energię chemiczną, spalając przy tym niewielką ilość paliwa. Producenci zaprojektowali możliwość regulacji pracy urządzeń. Wystarczy zmiana ustawień o 1 stopień, aby zaobserwować odmienną ilość spalanego pelletu - mówi ekspert z firmy Kołton z Jabłonki.

Kotły są zaprojektowane automatycznie. Specjalny podajnik ślimakowy lub przenośnik taśmowy podaje pellet do wnętrza urządzenia.

Czym jest, jak powstaje i z czego się składa pellet?

Pellet należy do grupy materiałów opałowych. Możemy go spotkać w postaci granulatu złożonego ze sprasowanych pod wysokim ciśnieniem trocin, wiórków, zrębków, a nawet całych drzew nienadających się na tarcicę. Wybór surowców wpływa na stałą zawartość wilgoci, wartość opałową, zawartość popiołu i właściwości spalania. Granulat ma najczęściej formę kulek bądź walców o kilku centymetrach długości. Niewielki rozmiar umożliwia łatwiejsze magazynowanie. Pellet sprzedaje się luzem i pakuje w worki o wadze 15 czy 25 kg, a ceny wahają się w granicach 600-1000 zł za tonę. Koszta są uzależnione od pochodzenia surowca, a także rodzaju materiału użytego do produkcji. Najlepiej wybrać pellet droższy, dobrej jakości, który wpłynie na wydajność urządzenia i zapobiegnie powstawaniu spieków. Przy zakupie warto zwracać uwagę na obecność certyfikatów DINplus i EN-plus A1.

Jeden kilogram wysokiej jakości pelletu daje około 4,6 kW energii cieplnej, a zatem jest bardziej opłacalny niż węgiel czy tradycyjne drewno opałowe. Kolejna różnica wiąże się z ubytkami spalania. Z jednej tony spalonego pelletu zostaje tylko około 5 kg nietoksycznego popiołu, który można wykorzystać np. do nawożenia roślin. Tona węgla z kolei zapewnia 150 kg odpadu, którego nie jesteśmy w stanie sami zutylizować.

Pellet powinno przechowywać się w suchym i przewiewnym miejscu. Przy spotkaniu z wilgocią traci on swoje ekologiczne właściwości. Paliwo nie powoduje alergii i nie emituje przykrych zapachów – podczas sezonu grzewczego możemy wręcz poczuć przyjemny zapach drewna. Proces ogrzewania pelletem nie brudzi pomieszczeń, a sam surowiec nie zawiera substancji szkodliwych. Emisja dwutlenku węgla jest zerowa.

Istnieje wiele rodzajów pelletu – w zależności od miejsca przeznaczenia. Paliwo nadaje się do gospodarstw domowych, kotłowni, a nawet elektrociepłowni. Może być spalane zarówno w instalacjach grzewczych, jak i kominkach. Teoretycznie pellet można palić we wszystkich rodzajach kotłów, jednak najbardziej opłacalne są piece ze specjalnym palnikiem pelletowym.

Zalety i wady kotłów pelletowych

Kotły na pellet charakteryzują się przede wszystkim:

• Łatwością instalacji i obsługi – piec wykonuje większość czynności automatycznie, co wynika z jego budowy. Ilość paliwa w zasobniku na pellet pozwoli na nieprzerwaną pracę urządzenia do tygodnia. Palnik pieca posiada automatyczną zapalarkę, dzięki której kocioł może się samoczynnie wyłączać (gdy temperatura w budynku osiągnie zamierzoną) lub ponownie rozpalać (w przypadku powolnego wychładzania domu).
• Niewielką ilością powstającego popiołu.
• Niską emisją dwutlenku węgla i innych szkodliwych substancji, co ma znaczący wpływ na klimat.

Kotły mają swoje wady, które dotyczą głównie kosztów i powierzchni przechowywania pelletu.

• Wysoka cena kotłów i najlepszej jakości pelletów. Za nowoczesne i zautomatyzowane urządzenia zapłacimy w granicach 7500-10000 zł.  
• Kotły będą wymagać stosunkowo częstej konserwacji. Decydując się na nie, musimy wymienić całe domowe oprzyrządowanie, związane z ogrzewaniem grzewczym. Zakup samego urządzenia nie będzie wystarczający.
• Kocioł na pellet i paliwo zajmują dużo miejsca. Szacunkowo minimalna przestrzeń na pellet to około 50 m2.

Ogrzewanie pelletem jest znacznie droższe niż wykorzystywanie węgla i drewna opałowego (koszta porównuje się raczej do ogrzewania gazowego), jednak rosnąca popularność kotłów na biomasę udowadnia, że wartości ekologiczne, wygoda i prostota użytkowania są znacznie ważniejsze.