Instalacja fotowoltaiczna: czy plusy przyćmiewają minusy?

Pod koniec 2023 r. liczba instalacji fotowoltaicznych w Polsce przekroczyła 1,3 mln. Nasz kraj zajmuje też jedno z czołowych miejsc w Unii Europejskiej, jeśli chodzi o roczny przyrost mocy fotowoltaiki, co jest wynikiem m.in. zawirowań na rynku energetycznym i rosnących cen energii elektrycznej.  Tak duża popularność prądu ze słońca nie oznacza jednak, że panele fotowoltaiczne stanowią uniwersalne rozwiązanie. Zanim zdecydujesz się na inwestycję, poznaj minusy i plusy fotowoltaiki. W artykule wyjaśniamy wątpliwości, jakie mają użytkownicy, i podpowiadamy, czy warto zdecydować się na zakup i montaż paneli słonecznych.

Wady fotowoltaiki – czego obawiają się polscy konsumenci?

Czy fotowoltaika ma jakieś wady? Jak zwykle w przypadku innowacyjnych technologii, które wciąż są rozwijane, największym zastrzeżeniem są wysokie koszty początkowe takiej inwestycji. Wydatek rzędu przynajmniej kilkunastu tysięcy złotych jest sporym obciążeniem dla wielu gospodarstw domowych, zwłaszcza że zwrot poniesionych kosztów następuje dopiero po kilku latach.

Przeczytaj również: Planujesz fotowoltaikę? Sprawdź co warto wiedzieć

Zainteresowani montażem instalacji fotowoltaicznej mają jednak do dyspozycji liczne formy wsparcia finansowego. W 2024 r. gospodarstwa domowe mogą skorzystać z programów:

Przeczytaj również: Fotowoltaika w gospodarstwie domowym. Czy to się opłaca?

• Mój Prąd – przewiduje dotację do 50% kosztów inwestycji;

• Czyste Powietrze – można uzyskać w nim do 15 tys. zł; od 40 do 100% wydatków na fotowoltaikę;

• Stop Smog – umożliwia uzyskanie zwrotu nawet 100% poniesionych kosztów;

• Ulga termomodernizacyjna – zakłada odpis od podatku w wysokości do 53 tys. zł;

• Premia termomodernizacyjna – w jej ramach można otrzymać dopłatę do kredytu zaciągniętego na instalację fotowoltaiczną do 31% jego wysokości;

• Lokalne wsparcie finansowe – programy te są organizowane na szczeblu wojewódzkim lub gminnym i akceptowane przez większość dostawców rozwiązań fotowoltaicznych (wpisz do wyszukiwarki hasło fotowoltaika Warszawa, aby sprawdzić listę firm sprzedających instalacje PV na terenie stolicy); można w nich uzyskać nawet 15 tys. zł dofinansowania.

  Przeczytaj również: Instalacje fotowoltaiczne dla firm

Dzięki tym programom fotowoltaika jest niewątpliwie coraz bardziej przystępna finansowo. Obawy dużej części osób wciąż budzi jednak uzależnienie poziomu produkcji prądu od źródła energii, jakim jest promieniowanie słoneczne. Faktycznie – ilość wytwarzanego prądu zmienia się w ciągu roku, w miesiącach z mniejszym nasłonecznieniem produkcja prądu widocznie spada. Efektywność działania systemu jest też różna w zależności od pory dnia, pogody czy umiejscowienia instalacji. Z drugiej strony te wszystkie kwestie są znakomicie znane inwestorom i przedstawiane przez sprzedawcę fotowoltaiki na etapie obliczania wielkości paneli. Prawidłowo zaprojektowana instalacja zapełnić zapotrzebowanie energetyczne gospodarstwa domowego – jeśli nie w całości, to na pewno w dużej części.  

Niekiedy podnoszone są też argumenty co do nie do końca jeszcze wykształconych systemów prawnych regulujących kwestie fotowoltaiki. Zielona polityka w Polsce i Europie wciąż jest w fazie rozwoju i trudno przewidzieć, jak przyszłe działania rządów i prawodawstwo wpłyną na prosumentów. Biorąc jednak pod uwagę kierunek obecnych działań, decydenci skupiają się przede wszystkim na zwiększeniu dostępności tego źródła energii i budowie silnego europejskiego rynku OZE. Bardziej prawdopodobne są więc zachęty i udogodnienia dla przyszłych użytkowników niż przeszkody prawne i regulacje zmniejszające opłacalność inwestycji.

Zalety fotowoltaiki. Jakie korzyści może Ci przynieść?

Pomimo pewnych niedogodności i początkowych trudności związanych z montażem instalacji fotowoltaicznej korzyści związane z użytkowaniem tej formy energii są stosunkowo szybko odczuwalne dla prosumentów.

Jakie są największe zalety fotowoltaiki i co możesz dzięki nim zyskać?

1. Znaczące oszczędności finansowe. Dobrze zaprojektowana i wykonana instalacja jest w stanie nawet w 100% pokryć zapotrzebowanie na energię elektryczną przeciętnego gospodarstwa domowego. Pozwala to obniżyć rachunki za prąd nawet o 90-95%.

2. Niezależność. Bez względu na sposób rozliczenia nadmiaru wytworzonej energii czy okresowego zmniejszenia efektywności paneli, korzystanie z fotowoltaiki pozwala znacząco złagodzić skutki podwyżek cen prądu. Jeśli natomiast zakupisz magazyn energii, uniezależnisz się również od przerw w dostawie prądu.

3. Łatwość montażu i użytkowania instalacji. Budowa systemu fotowoltaicznego, którego moc nie przekracza 40 kWp (znacznie powyżej zapotrzebowania przeciętnego gospodarstwa domowego), nie potrzebujesz pozwoleń. Do tego same prace instalacyjne trwają zaledwie kilka dni, a późniejsza eksploatacja nie wymaga stałego nadzoru. Zwykle konserwację i czyszczenie instalacji przeprowadza się nie częściej niż raz w roku.

4. Długa żywotność systemów. Panele fotowoltaiczne objęte są bardzo długimi gwarancjami producenckimi (np. do 25 lat), a do tego zaprojektowane tak, aby działać nawet dwa razy dłużej. Warto też pamiętać, że dobrej jakości ogniwa fotowoltaiczne rocznie tracą tylko ułamek procenta wydajności. Nawet po latach użytkowania instalacja wciąż jest więc wysoce efektywna.

5. Ekologiczność instalacji. Przydomowa elektrownia fotowoltaiczna jest bezemisyjna, a więc przyjazna dla środowiska naturalnego.

Czy fotowoltaika się opłaca?

Zasadność montażu instalacji fotowoltaicznej jest kwestią indywidualną i zawsze powinna być rozpatrywana pod kątem konkretnych warunków, w których ma funkcjonować. Trzeba mieć jednak na względzie, że technologie fotowoltaiczne wciąż są rozwijane i dopracowywane, dzięki czemu z roku na rok wydajność, trwałość i żywotność paneli fotowoltaicznych rośnie.

Początkowo wysoka inwestycja zwraca się szybciej i nie wymaga już tak częstego ponoszenia dodatkowych kosztów w trakcie ich użytkowania. Koszt montażu paneli zaczyna przynosić realne korzyści finansowe się średnio po 5-10 latach, a oszczędności w ciągu 25-letniego użytkowania mogą wynieść nawet kilkadziesiąt tysięcy złotych.

Stanie się tak tylko pod warunkiem wyboru dobrej jakości paneli, prawidłowego doboru parametrów instalacji i jej właściwego montażu. Warto więc ze szczególną uwagą przyłożyć się do wyboru producenta i wykonawcy instalacji. To poważna inwestycja w Twoją przyszłość i powinna być dopasowana do Twoich potrzeb i stylu życia.